چگونه به دانش آموزان ماهیگیری بیاموزانم؟ «من آموزگار دروس نیستم،بلکه آموزگار دانش آموزان هستم» کسی که خود را معلم درس ها می داند می کوشد تا ذهن دانش آموزان راپر از اطلاعات کند وبه اصطلاح کتاب راتمام کند درحالیکه معلم ادنش آموزان می کوشدبا مشارکت خود آنان کلاسی فعال وشاد را تا پایان سال بگذراند. کلاس درس به قایقی شباهت درد که سر نشینان آن درجستجوی ساحل اند. به این سبب همه ی افرادی که دراین قایق هستند، باید موتورهای حرکتی خود را روشن کنند تا مسیر حرکت وسرعت آن قابل قبول باشد.متا سفانه در بیشتر کلا سها این تنها معلم است که با موتور خود ، قافله علم رابه حرکت در می آورد وجالب آنکه دانش آموزان در مسیری خلاف اوپارو می زنند.
پنج تمرین طلایی در برقراری ارتباط سالم
بیشترین ساعات زندگی کاری وزندگی خصوصی ما با ار تباطات کلامی پر می شود.
بیشترین گر فتا ری های زندگی کاری وزندگی خصوصی ما، ناشی از ناتوانی در برقراری این نوع ار تیا طات است.
نوجوانان وجوانان، موجوداتی انباشته از احساس وهیجان اند؛بابزرگتر های خود ناساز گار هایی می کنند که به آرامش خانه ومدرسه صدمه می زنند وقتی خودمان را گرفتار ناسازی های نوجوانان وجوانان می بینیم،چه کنیم؟
مهمترین مهارتی که لازم داریم این است که یاد بگیریم چگونه با آنها ارتباط کلامی سالم داشته باشیم،تا بنوانیم نقطه نظر های آنان را بفهمیم ودرک کنیم.
این پنج مهارت طلایی را بشناسیم،باور کنیم،تمرین کنیم:(بارباراکیننز-معلم وویراستار مجله معروف حرفه مندی معلمان است)
1- تمرین صبوری وشکیبایی درگوش دادن؛
- بزرگ ترین بی مارتی که زندگی ما را دراقیانوس ارتباطات کدر وتیره می کند ، ناشکیبایی است.
- در مدتی که مشغول گوش دادن هستید،حتما از اظهار نظر خود داری کنید.
- همواره نقش یک شنونده ی صمیمی ودلسوز را بازی کنید.
- طرف مقابل شما باید حرفش تمام شود،تا احساسات وهیجانش فرو بنشیند.
- حتی اگر فکر می کنید بهترین کسی هستید که می فهمی،حوصله کنید واز خود،خویشنداری نشان دهید.
2- تمرین انتخاب لحظه های مناسب برای بیان احساس خود:
- بهترین لحظه مناسبفوقتی است که طرف مقابل سکوت می کند،یادچار تردید می شود،یا نقطه نظر دیگری ندارد که بگوید،یا واقعا از شما طلب همفکری وهمراهی می کند.
- جمله هایی از این قبیل نشان دهنده ی احساس شما خواهد بود وسبب می شود مکالمه یا ارتباط کلامی ادامه یابد ،قوام گیرد وتا مرز آشکاری وپختگی فکری برسد:
- هنوز فکر می کنم خیال می کنی با تو صادقانه صحبت نمی کنم.
- شاید فکر می کنی من پدر ...بی انصاف وبی عدالتی هستم.
- چرا نمی خواهی .... .
3- تمرین به کار گیری کلمه ها وجمله های یاورانه(ضد داورانه)
- به جای جمله های داورانه مانند:
- این حرف تو هیچ معنی ندارد.
- اشتباه می کنی، باید قبول کنی.
- من حرف شما راقبول ندارم.
- سعی کنیم جمله هلی کمک کننده وتفکر برانگیز بگوئیم،مانند:
- دلم می خواهد بدانم،این موضوع راچگونه دریافته ای.
- اگر بیشتر توضیح بدهی، می توانی مرا قانع کنی.
- فکر کنم هنوز متوجه مقصودت نشده ام.
4- تمرین پرهیز از قضاوت وتصمیم شتاب آلود:
- اگر نقطه نظر های خود رابا شتاب بیان کنیم،هرگز نخواهیم توانست نقطه نظر های دیگران رابشنویم وبفهمیم.
- ممکن است در مقام معلم یا پدر ومادرفاین احساس راداشته باشیم که حق داریم نقطه نظر های خودمان را باقدرت بیان کنیم،اما لااقل تاوقتی که نقطه نظر های طرف مقابل را نشنیده ایم ودرک نکرده ایم،چگونه می توانیم از این حق خود استفاده کنیم؟
5- تمرین فرود آمدن از مسند ومقام برتر:
- یکی از شگفت انگیز ترین جلو ه های ارتباطات کلامی سالم این است که بدانیم هنوز خودمان درحال رشد ویاد گرفتن هستیم ونکته های تازه ای می فهمیم که قبلا نمی دانستیم.
- بزرگسالیف هیچ دلیل برتری نیست.
- مدام به خود بگوئیم،طرف مقابلم کمتر از من نیست ودرک وشعور کمتری ندارد.
همیشه نباید مابزرگ تر ها به کودکان ونوجوانان نمره ی "بیست" بدهیم.
بگذارید آنها- یا طرف مفابلمان- هم به مانمره"بیست" بدهند.
کلاس درس نوعی اجتماع کوچک به شمار می آیدکه نیاز به اجرای قوانین ومقررات می باشد.این تئوری بر ای آموزگارنی که از دست بچه ها به ستوه آمده اند را از یک نگاه تازه ای تبیین می کند وآنها را ازاداره راحت کلاسفاطمینان می بخشد.
از نظر تئوری هوش های چند گانه صرفا استفاده از کلمه ها برای آرام کردن کلاس -روش زبانی- کمترین تاثیر را درمعطوف ساختن توجه دانش آموزان خواهد داشت زیرا درخواست ها یا دستورهای زبانی معلمان اغلب در سخنان وبیانات زبانی دانش آموزان ناپدید می شود وموجب می گردد تاآنان صدای معلم را ازمیان صدا های اطراف خود تشخیص ندهند وهمین علت عدم توجه آنان به گفته های معلم است این امر در مورد دانش اموزان (کم توجه) (ناسازگار) (درس نخوان) بیشتر است.
مربی مهد کودکی که برای ساکت کردن کودکانف به نواختن موسیقی ( باضبط صوت) می پردازد(هوش موسیقیایی)؛ اموزگار کلاس چهارمی که برای جلب توجه دانش آموزان به خاموش وروشن کردن چراغ اقدام می کند(هوش مکانی) وآموزگار دبیرستانی که از سکوت برای یادآوری وظایف دانش آموزان استفاده می کند(هوش درون فردی) همگی برلزوم به کارگیری روش های غیر زبانی واستفاده از روش هفت هوش جهت معطوف ساختن توجه دانش آموزان تاکید دارند.به شیوه های دیگری برای جلب توجه دانش آموزان درکلاس درس اشاره می کنیم:
ü شیوه زبانی: روی تخته بنویسید: " لطفا ساکت"
ü شیوه موسیقیایی: یک عبارت ریتمیک راهمراه با دست زدن بیان کنید واز دانش آموزان بخواهید تاآن راتکرار کنند.
ü شیوه حر کتی –جسمانی: انگشت اشاره خود را به علامت سکوت روی لب ها بگذارید ودست دیگرتان را بالا ببرید.واز دانش آموزان بخواهید تا حالات شما راانعکاس دهند.
ü شیوه مکانی: تصویری از یک کلاس مرتب وآرام را روی تخته قرار دهید وباچوب به آن اشاره کنید.
ü شیوه منطقی- ریاضی: با استفاده از یک ساعت مقدار زمان تلف شده را روی تخته بنویسید. دانش آموزان را مطلع سازید که عدد نوشته شده روی تخته از ساعت کم شده است واز زنگ تفریح یا جلسه بعد باید جبران شود.
ü شیوه میان فردی: درگوش یکی از دانش آموزان اهسته بگوئید:(اکنون وقت شروع درس است.آن را به دیگران هم بگو.) وآن گاه منتظر بمانید تا این گفته معلم به کل کلاس ابلاغ شود.
ü شیوه درون فردی: شروع به تدریس کنید وبگذارید دانش آموزان خود رفتار خویش راکنترل کنند.
ü شیوه طبیعت گرایانه: صدای سوت گوش خراش یک پرنده( یاکمی بهتر) یا یکی از حیوانات را پخش کنید.
در مقاله ی بعدی از شیوه های تدریس وآماده سازی کلاس بااین روش مطالبی را به عرض می رسانیم.
نویسنده: مجید رحمانی- دبیر واستاد روش های نوین تدریس
majid-1350 .mihan blog.com
المپیک ریاضی وعلوم درکلاس درس
آیا می توانیم به کالبد خشک درس ریاضی وعلوم روح بدهیم؟ وعلوم رابه واقعیت های زندگی ارتباط دهیم؟ چگونه/
فعالیت های این بخش ؛ در زمینه "اندازه گیری " درس ریاضی پایه های چهارم وپنجم ابتدائی و " یکای" درس علوم تجربی پایه اول راهنمایی می باشد.در این رویداد؛ ریاضی وعلوم جان می گیرند وبه تفریح وشادی بدل می شوند.
روش کار : مرحله اول) دانش آموزان را به پنج گروه تقسیم می کنیم.سپس به گروه؛ نظیر برگه زیر را می دهیم. در مرحله اول از اعضای گروه می خواهیم اندازهای هر ریف جدول راخوانده و در ستون یک جدول علامت + یا – بنویسند بطوریکه اگربه نظر گروه اندازه واقعی است علامت + بزنند واگر اندازه نوشته غیر واقعی باشد علامت – می نویسند.
مرحله دوم) دراین مرحله از اعضای گروه می خواهیم که در ستون دوم جدول حدس وگمان خود را بنویسند(درصورت – زدن).
مرحله سوم) اکنون ابزار اندازه گیری مورد نظر راداده واز اعضای گروه می خواهیم با آزمایش واندازه گیری ؛ پاسخ درست وقطعی را درستون سوم جدول بنویسند.
مرحله چهارم) اکنون می خواهیم در ستون چهارم اختلاف حدس وگمان خود را با آزمایش ستون سوم را باعمل تفریق بدست آورند.
مرحله پنجم) درپایان می خواهیم کار خود راارزشیابی کرده وبه خود نمره بدهندوکار خود رابا گروه تحلیل کنند وعلت اشتباهات خود را بررسی کنند.سپس گروه ها می توانند کار خور را در قسمت تحقیقات تابلو بچسبانند.
جدول نمونه زیر را معلم می تواند به تعداد گروه ها کپی ودر اختیار آنها قرار دهد ویا گاهی معلم می تواند مبحث چند درس مربوط " یکا " در س علوم تجربی (نیرو- جرم – مسافت – زمان) را در چهار جدول جداگا نه نوشته وبه تعداد گرو ها کپی کند بطوریکه هر گروه چهار جدول راداشته باشد سپس جداول را به گروه ها بدهید ووسایل اندازه گیری هر جدول ( نیروسنج- ترازو- خط کش- تایمر) را نیز به آنان بدهید و درصورت کم بودن وسایل ؛ گروها؛ و.سایل را به همدیگر بدهند.
|
اختلاف |
آزمایش |
حدس شما |
+یا- |
اندازه های داده شده ( این اندازه ها شاید غلط باشد –شناسایی کنید.) |
|
|
|
|
|
1- 1- طول تخته سیاه کلاس ما 400 سانتیمتر است. |
|
|
|
|
|
2-طول یک خودکار 18 سانتیمر می باشد. |
|
|
|
|
|
3-قد دوست ما درگروه یک متر و20 سانتیمتر است. |
|
|
|
|
|
4-طول کلاس ما 6 متر و10 سانتیمتر می باشد. |
همین حالا بنویس(نقش نوشتن دریادگیری ریاضی وعلوم)
نوشتن »توان بیان«خود» است.خود مجموعه ای است از دانستنیها،آگاهیها، بینشها وطرز تلقی هایی که دراثر یادگیری انجام شده ،بدست می آید.اگر ما یاددهندگان،بتوانیم به یادگیرندگان خود یاد بدهیمفبه آنچه یاد می گیرندفبیندیشند واندیشه شان رابیان کنند،به سخنی دیگرف«خود» رادریادگیریهایشان دخالت دهند،هیچ وقت آموخته ها رااز یاد نخواهند بردفیاآنچه رایاد می گیرند، سرسری نخواهند انگاشت.
ما معلمان،نمونه های زیادی داریم که دانش آموزانمان می فهمند ویاد می گیرند؛ولی نمی توانند آنچه راکه یاد گرفته اند، بیان کنند وبموقع سود ببرند. دراین صورت،باید اعتراف کنیم که آنها نفهمیده اند،ویایادگیریهای موفقیت آمیزی نداشته اند.
یکی از راهکارها ی عملی وقابل اجرا توسط«جینین ریان» استادتعلیم وتربیت دانشگاه اریزونا است. این مقاله باعنوان«همین حالا بنویس» درماهنامه حرفه ای معلمان آمده است؛
ترفند«همین حالا بنویس» برنامه ای است به منظور نوشتن برای یاد گرفتن درسهای ریاضیات وعلوم.برنامه ای که فقط چند دقیقه وقت کلاس رامی گیرد؛اما به طور معنا داری ،هم به نفع شاگردان وهم به سود معلمان است.این ترفند، نه تنها این فرصت را برای دانش آموزان فراهم می کند تا به مبادله اندیشه ها وباورهای خود بپردازند؛بلکه علاقه آنها را نسبت به موضوعی که یاد می گیرند،افزایش می دهد.
روش اجرا: معلم وقتی وارد کلاس شد بلافاصله یک سوال را روی تخته سیاه می نویسدواز شاگردان می خواهد به تنهایی براساس درسهای گذشته یا تجربه وذهن خود پاسخ کوتاهی به آن بدهند.پاسخ دادن به این پرسش وقت زیادی نمی گیرد،درست همان زمانی است که معلم می تواند علاوه بردیده بانی پیشرفت یادگیری دانش آموزانفبه حضور وغیاب آنها یا آماده کردن وسایل درس جدید(اکثر معلمان علوم در شروع کلاس برای آماده کردن وسایل باشلوغی کلاس مواجه هستند) وسایر کارهایی را که برای درس جدید لازم است،انجام دهید.وقتی بچه ها نوشتن راتمام کردند،معلم از چند نفر می خواهد داوطلبانه پاسخشان را بخوانند.معلم بطور پراکنده نیز از چند نفر می خواهد تا نوشته خود رابخواهند.باید توجه کرد که هر نوع امتیاز منفی یا مثبت ویانقد پاسخ ها در اجرای این برنامه ممنوع است. درانتها، بچه ها نوشته هایشان را نزد خود نگه می دارند تا سر فرصت خودشان کار خود رابازبینی کنند.
اگر هدف معلم درارائه سوال ،سنجش خود درمورد درس گذشته باشد که معلم بخوبی متوجه می شود که آنها درس گذشته را چقدر فهمیده اند (ارزشیابی ورودی) اما اگر هدفش تشخیص سطح کلاس برای موضوع جدید باشد متوجه می شود که شاگردان نسبت به موضوع جدید تا چه سطحی اطلاع دارند(ارزشیابی تشخیصی)
پرسشهای خوب آنهایی هستند که بتوانند جوی بوجود آورند که درآن دانش آـموزان قادر باشند موضوع را بازندگی روزموره خود ارتباط دهند واین ارتباط راباتمام وجود حس کنند.پرسشهای معلم باید«نظر مدار » باشد این پرسشها سبب می شوند بچه ها عقیده ونظر های خودشان رامهم بشمارند.به این ترتیب احساس مثبت بیشتری نسبت به ریاضی وعلوم به دست می آورند.( چه برای درس های گذشته وچه درس جدید)
نمونه سوالات: - اگر کشاورز بودید ومی توانستید هر بذری بکارید.کدام یک راانتخاب می کردید؟چرا؟
-اگر درجزیره ای به دام بیفتید وبتوانید هر عنصری از جدول عناصر انتخاب کنید کدام راانتخاب می کردید؟ چرا؟
- صدای مورد علاقه شما کدام است؟ چرااین صدا راانخاب کرده اید؟
-مساحت روی میز ی که نشته اید را چگونه بر آورد می کنید؟
-یک نمونه واقعی از زندگی خود یگوئید که ضرب درآن نقش داشته است؟
گرچه می توان این روش را برای دروس دیگر نیز یکار برد
یاد دادن برای یاد گرفتن نویسنده :دکتر علی رئوف
آرژانتین
نظام آموزشی آرژانتین شامل دوره ابتدایی ، دوره متوسطه پـایه ، دوره متوسطه عالی و آموزش عالی می گردد . دوره ابتدایی برای کودکان 6تا 12 ساله و بصورت اجباری می باشد . بیــشتر دانش آموزان دوره ابتدایی یا در نوبت صبح و یا در نوبت بعد از ظهر تحصیل می کنند .
دوره ابتدایی از سال 1978 بصورت غیر متمرکز و توسط دولتـــهای استانی اداره می شوند . وزارت آموزش و پرورش در سال 1993 لایحه ای را تقدیم کنگره کرد که بر اساس آن دوره متوسطه نیز بصورت غیر متمرکز اداره خواهد شد . دوره متوسطه گروه سنی 13 تا 17 سال را در بر می گیرد.
استرالیا
در استرالیا آموزش برای کودکان گروه سنی 6 تا 15 سال ( در ایالت تاسمانیا تا 16 سال) اجـباری است و کلیه کودکان این گروه سنی در مدرسه حضور دارند . اکثر بچه ها ، دوره دبستان را در 5 سالـــگی آغاز می کـــنند . اکثر بچع عای 4 ساله نیز در کودکستانهایی که با حمایت مالی دولت ایجاد می شود بصورت پاره وقت ، حضور می یابند . بسیاری از کودکان 3 ساله در مراکز آموزشی قبل ازدبستان ثبت نام می شوند . اما هزینه تحصیل آنها تماما توسط خانواده ها تأمین می شود .
طول دوره ابتدایی در ایالات مختلف متفاوت است و ممکن است 6 یا 7 سال باشد . د رسال 1993 حدود 25 درصد دانش آموزان دوره ابتدایی در مدارس خصوصی تحصیل می کردند . تمام مدارس دولتی و اکثر مدارس خصوصـــی بصورت مـختلط اداره می شوند . دانش آموزان دوره ابتدایی روزانه 5 ساعت و در سال حدود 200 روز تحـــصیل می کنند . طول دوره متوسطه در ایالات مختلف متفاوت و 5 با 6 سال می باشد . دانش آموزان معمولا دوره متوسطه را از سن 12 سالگی آغاز می کـنند . بر اساس آمار 1993، 77 درصد دانش آموزانی که دوره متوسطه را آغاز می کنند می توانند به پایه آخر متوسطه برســند . تقریبا تمام مدارس متوسطه دولتی بصورت مختلط می باشند ،اما اکثر مدارس خصوصی بصورت مــجزا می باشند . حدود 30 درصد دانش آموزان متوسطه در مدارس خصوصی تحصیل می کنند . دانش آموزان دوره متـوسطه روزانه حدود 5/5 ساعت و در سال حدود 200 روز تحصیل می کنند .
بازدید دیروز: 23 بازدید
بازدید کل: 414283 بازدید