چرا نباید به بچه ها بگوئیم « تو بهترین انشاء کلاس را می نویسی» یا«تو همیشه بهترین نمره ریاضی را می آوری» یا«توبااخلاق ترین دانش آموز کلاسی»؟!!!

انگشت گذاشتن برروی اینکه چه کسی «بهترین» یا«سریع ترین» ویا«بااستعدادترین » است همیشه دوجنبه دارد؛ بقیه ی شاگردان به آسانی دلسرد وناامید می شوند وعده ای هم دست از تلاش می کشند وستاره ی کلاس نه تنها باید تمام نیروی خود راصرف اهداف شخصی کند،بلکه برای ستاره ماندن نیز باید بکوشد وموفقیت همیشگی او به ادامه ی قصور وناتوانی همکلاسی های اوبستگی دارد. پس چند نتیجه کلی می گیریم؛

1-       شاگرد ما وابسته به تشویق ما می شود یعنی «توبهترینی»یا...

ادامه مطلب...

به نمونه دیگری از روش 6 مرحله ای حل مشکل از زبان معلمی که با دانش آموزانی سروکار دارد که وسط حرف همدیگر می پرند یا برای نظرات دوستانشان می خندندواهمیت نمی دهند

1-       به احساسات ونیازهای کودک گوش فرا دهید.

معلم: متوجه شده ام در طول درس عده ای حرف دیگران راقطع می کنندواز از یکدیگر انتقاد می کنند ویا برای نظرات دیگران می خندند.دوست دارم احساس خود را دراین مورد بیان کنید.

حسن:من گاهی اوقات وسط حرف دیگران می پرم چون می ترسم سوالی که دارم از یادم برود.

علی:اما این منصفانه نیست.چون وقتی تو وسط حرفم می پری من یادم می رودچه گفتم.

اصغر:خیلی بدم می آید وقتی عقیده ای رامی گویم کسی بخنددیا بگوید:«چی میگه!»«احمقانه است»

حسین:درست است آنوقت تو دیگه دلت نمی خواهد حرف بزنی.

تقی : چون می ترسی کسی مسخره ات کند.

ادامه مطلب...

1-       به احساسات ونیازهای کودک گوش فرا دهید.

بزرگسال: ازاینکه درامتحان زبان انگلیسی کم شده ای غمگین به نظر می رسی.

کودک: بله همین طور است.فقط به 12 سوال از20سوال پاسخ درست دادم.دیشب یک ساعت درس خوانده بودم نمی دانم چرا اینطور شد.نمی دانم چرا لغت های تازه رانمی توانم حفظ کنم

2-       نظریات کودک را خلاصه کنید.

بزرگسال:از حرف هایت می توان این نتیجه راگرفت که خیلی سعی کردی تمام لغت های تازه رابه ذهنت بسپاری، ولی بعضی از آنها درمغزت فرو نرفتند.

ادامه مطلب...

چگونه به دانش آموزان ماهیگیری بیاموزانم؟

«من آموزگار دروس نیستم،بلکه آموزگار دانش آموزان هستم»

کسی که خود را معلم درس ها می داند می کوشد تا ذهن دانش آموزان راپر از اطلاعات کند وبه اصطلاح کتاب راتمام کند درحالیکه معلم ادنش آموزان می کوشدبا مشارکت خود آنان کلاسی فعال وشاد را تا پایان سال بگذراند.

کلاس درس به قایقی شباهت درد که سر نشینان آن درجستجوی ساحل اند. به این سبب همه ی افرادی که دراین قایق هستند، باید موتورهای حرکتی خود را روشن کنند تا مسیر حرکت وسرعت آن قابل قبول باشد.متا سفانه در بیشتر کلا سها این تنها معلم است که با موتور خود ، قافله علم رابه حرکت در می آورد وجالب آنکه دانش آموزان در مسیری خلاف اوپارو می زنند.

ادامه مطلب...

پنج تمرین طلایی در برقراری ارتباط سالم

بیشترین ساعات زندگی کاری وزندگی خصوصی ما با ار تباطات کلامی پر می شود.

 بیشترین گر فتا ری های زندگی کاری وزندگی خصوصی ما، ناشی از ناتوانی در برقراری این نوع ار تیا طات است.

 نوجوانان وجوانان، موجوداتی انباشته از احساس وهیجان اند؛بابزرگتر های خود ناساز گار هایی می کنند که به آرامش خانه ومدرسه صدمه می زنند وقتی خودمان را گرفتار ناسازی های نوجوانان وجوانان می بینیم،چه کنیم؟

مهمترین مهارتی که لازم داریم این است که یاد بگیریم چگونه با آنها ارتباط کلامی سالم داشته باشیم،تا بنوانیم نقطه نظر های آنان را بفهمیم ودرک کنیم.

این پنج مهارت طلایی را بشناسیم،باور کنیم،تمرین کنیم:(بارباراکیننز-معلم وویراستار مجله معروف حرفه مندی معلمان است)

1-      تمرین صبوری وشکیبایی درگوش دادن؛

-   بزرگ ترین بی مارتی که زندگی ما را دراقیانوس ارتباطات کدر وتیره می کند ، ناشکیبایی است.

    -  در مدتی که مشغول گوش دادن هستید،حتما از اظهار نظر خود داری کنید.

    -  همواره نقش یک شنونده ی صمیمی ودلسوز را بازی کنید.

    -   طرف مقابل شما باید حرفش تمام شود،تا احساسات وهیجانش فرو بنشیند.

    -   حتی اگر فکر می کنید بهترین کسی هستید که می فهمی،حوصله کنید واز خود،خویشنداری نشان دهید.

    2-  تمرین انتخاب لحظه های مناسب برای بیان احساس خود:

    -  بهترین لحظه مناسبفوقتی است که طرف مقابل سکوت می کند،یادچار تردید می شود،یا نقطه نظر دیگری ندارد که بگوید،یا واقعا از شما طلب همفکری وهمراهی می کند.

    - جمله هایی از این قبیل نشان دهنده ی احساس شما خواهد بود وسبب می شود مکالمه یا ارتباط کلامی ادامه یابد ،قوام گیرد وتا مرز آشکاری وپختگی فکری برسد:

    -    هنوز فکر می کنم خیال می کنی با تو صادقانه صحبت نمی کنم.

    -   شاید فکر می کنی من پدر ...بی انصاف وبی عدالتی هستم.

-    چرا نمی خواهی .... .

3-      تمرین به کار گیری کلمه ها وجمله های یاورانه(ضد داورانه)

-   به جای جمله های داورانه مانند:

 -  این حرف تو هیچ معنی ندارد.

-  اشتباه می کنی، باید قبول کنی.

-  من حرف شما راقبول ندارم.

-   سعی کنیم جمله هلی کمک کننده وتفکر برانگیز بگوئیم،مانند:

-   دلم می خواهد بدانم،این موضوع راچگونه دریافته ای.

-  اگر بیشتر توضیح بدهی، می توانی مرا قانع کنی.

-    فکر کنم هنوز متوجه مقصودت نشده ام.

4-      تمرین پرهیز از قضاوت وتصمیم شتاب آلود:

-  اگر نقطه نظر های خود رابا شتاب بیان کنیم،هرگز نخواهیم توانست نقطه نظر های دیگران رابشنویم وبفهمیم.

-  ممکن است در مقام معلم یا پدر ومادرفاین احساس راداشته باشیم که حق داریم نقطه نظر های خودمان را باقدرت بیان کنیم،اما لااقل تاوقتی که نقطه نظر های طرف مقابل را نشنیده ایم ودرک نکرده ایم،چگونه می توانیم از این حق خود استفاده کنیم؟

5-      تمرین فرود آمدن از مسند ومقام برتر:

-    یکی از شگفت انگیز ترین جلو ه های ارتباطات کلامی سالم این است که بدانیم هنوز خودمان درحال رشد ویاد گرفتن هستیم ونکته های تازه ای می فهمیم که قبلا نمی دانستیم.

-    بزرگسالیف هیچ دلیل برتری نیست.

-   مدام به خود بگوئیم،طرف مقابلم کمتر از من نیست ودرک وشعور کمتری ندارد.

همیشه نباید مابزرگ تر ها به کودکان ونوجوانان نمره ی "بیست" بدهیم.

بگذارید آنها- یا طرف مفابلمان- هم به مانمره"بیست" بدهند.

ادامه مطلب...

کلاس درس نوعی اجتماع کوچک به شمار می آیدکه نیاز به اجرای قوانین ومقررات می باشد.این تئوری بر ای آموزگارنی که از دست بچه ها به ستوه آمده اند را از یک نگاه تازه ای تبیین می کند وآنها را ازاداره راحت کلاسفاطمینان می بخشد.

 از نظر تئوری هوش های چند گانه صرفا استفاده از کلمه ها برای آرام کردن کلاس -روش زبانی- کمترین تاثیر را درمعطوف ساختن توجه دانش آموزان خواهد داشت زیرا درخواست ها یا دستورهای زبانی معلمان اغلب در سخنان وبیانات زبانی دانش آموزان ناپدید می شود وموجب می گردد تاآنان صدای معلم را ازمیان صدا های اطراف خود تشخیص ندهند وهمین علت عدم توجه آنان به گفته های معلم است این امر در مورد دانش اموزان (کم توجه) (ناسازگار) (درس نخوان) بیشتر است.

مربی مهد کودکی که برای ساکت کردن کودکانف به نواختن موسیقی ( باضبط صوت) می پردازد(هوش موسیقیایی)؛ اموزگار کلاس چهارمی که برای جلب توجه دانش آموزان به خاموش وروشن کردن چراغ اقدام می کند(هوش مکانی) وآموزگار دبیرستانی که از سکوت برای یادآوری وظایف دانش آموزان  استفاده می کند(هوش درون فردی) همگی برلزوم به کارگیری روش های غیر زبانی واستفاده از روش هفت هوش جهت معطوف ساختن توجه دانش آموزان تاکید دارند.به شیوه های دیگری برای جلب توجه دانش آموزان درکلاس درس اشاره می کنیم:

ü  شیوه زبانی: روی تخته بنویسید: " لطفا ساکت"  

ü  شیوه موسیقیایی: یک عبارت ریتمیک راهمراه با دست زدن بیان کنید واز دانش آموزان بخواهید تاآن راتکرار کنند.

ü  شیوه حر کتی –جسمانی: انگشت اشاره خود را به علامت سکوت روی لب ها بگذارید ودست دیگرتان را بالا ببرید.واز دانش آموزان بخواهید تا حالات شما راانعکاس دهند.

ü  شیوه مکانی: تصویری از یک کلاس مرتب وآرام را روی تخته قرار دهید وباچوب به آن اشاره کنید.

ü  شیوه منطقی- ریاضی: با استفاده از یک ساعت   مقدار زمان تلف شده را روی تخته بنویسید. دانش آموزان را مطلع سازید که عدد نوشته شده روی تخته از ساعت کم شده است واز زنگ تفریح یا جلسه بعد باید جبران شود.

ü  شیوه میان فردی: درگوش یکی از دانش آموزان اهسته بگوئید:(اکنون وقت شروع درس است.آن را به دیگران هم بگو.) وآن گاه منتظر بمانید تا این گفته معلم به کل کلاس ابلاغ شود.

ü  شیوه درون فردی: شروع به تدریس کنید وبگذارید دانش آموزان خود رفتار خویش راکنترل کنند.

ü  شیوه طبیعت گرایانه: صدای سوت گوش خراش یک پرنده( یاکمی بهتر) یا یکی از حیوانات را پخش کنید.

در مقاله ی بعدی از شیوه های تدریس وآماده سازی کلاس بااین روش مطالبی را به عرض می رسانیم.

نویسنده: مجید رحمانی- دبیر واستاد روش های نوین تدریس

majid-1350 .mihan blog.com