در بسیاری موارد ما در ارتباط با بقیه میخواهیم به خیالات خود جواب دهیم. چیزی که فرهنگ مدرنیته گرفتار آن است و برای جوابگویی به آن امثال سینما و تلویزیون را پدید آورد، و از این طریقهها، با پرکردن خلوت های خود،راه ارتباط خود را با خدا به فراموشی سپرد.
با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و وارد شدن در دنیای سراسر نور و برکتش ، لازم است هرچه بیشتر قلب و روح خود را آمادهی پذیرش انوار آن ماه بگردانیم. حضرت مولیالموحدین«علیهالسلام» در نامهی خود به فرزندشان امام حسن«علیهالسلام» میفرمایند: «وَ أَوْثَقُ سَبَبٍ أَخَذْتَ بِهِ سَبَبٌ بَینَک وَ بَینَ اللَّهِ» محکمترین و پایدارترین پیوند، پیوند تو است با خدا.
وقتی متوجه باشیم به جز بندگی ما و ربوبیتِ خدا، همه اعتبارات است و حقیقتی ندارد. پس به واقع یک ریسمان است که بین ما و خدا، حقیقی و پایدار و محکم است که همان بندگی او است. این ریسمان وقتی وارد زندگیها میشود که ما خودمان را بنده ببینیم و لاغیر، و خدا را معبود ببینیم و لاغیر. برعکس آنکس که خود را همه کاره زندگی خود میداند و خود را به ابزارهای دنیا، اعم از خانه و پول و مقام، متصل می کند، این آدم به پوسیدهترین وسیله بین خود و آن ابزارها متوسل شده است. با چیزهای همراه و مصاحب شده که بر عکسِ نفس خودش که پایدار است، ناپایدار اند. به گفته حافظ:
عامل مهم تضعیف ارزش روزه
روزه ظاهرى همان خوددارى ارادى و مطیعانه از خوردن اغذیه است ، ولى روزه نفس ، عبارت است از: خوددارى حواس پنجگانه از افعال ناستوده و خوددارى دل از نیت هاى پلید.
قلب انسان روزه دار باید همسو با خود صائم باشد؛ آدم روزه دار از بسیارى از کارها خوددارى مى کند؛ قلب او هم باید به خاطر حفظ حریم روزه از افکار آلوده و عصیان آمیز پرهیز و اجتناب نماید و هر گونه افکار ناپسند را از سر خود بیرون کند. امیرالمؤمنین (علیهالسلام) فرمود: روزه قلب از اندیشه روى آوردن به گناه از روزه شکم از خوردن غذا برتر است . (1)
همچنین آن حضرت (علیهالسلام) فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شکم است .(2)
هنوز بسیاری از ما تکلیف خودمان را با درمانهای پزشکی و مسائل بهداشتی در ماه رمضان نمیدانیم. اینکه به واسطه ابتلا به فلان بیماری آیا مجاز به گرفتن روزه هستیم، یا مصرف داروها را در طول روز چگونه باید با ساعات شرعی هماهنگ کرد تا تداخلی با فرایض این ماه نداشته باشد؟ آیا میتوان علی رغم داشتن روزه به پزشک یا دندان پزشکی مراجعه کرد تا مشکلات پزشکی را باید تا حلول ماه شوال به تعویق انداخت؟
تفاوت خواندن و شنیدن دعا
دعای جمعی در روایات سفارش شده است و سریعتر از دعای فردی به اجابت میرسد؛ ولی در دعای دسته جمعی هم باید دعا را همه بخوانند و اگر کسی سواد خواندن دعا را ندارد او حسابش جدا است و مراتبی از ثواب دعا را میبرد؛ زیرا همین که به هر زبانی با خدا مناجات میکند و یا میشنود، دارای ثواب است.
کم کم به ماه مبارک رمضان و ماه نزول قرآن نزدیک میشویم و بسیاری از افراد خود را آماده استقبال از این ماه کرده اند. در این نوشته دعای پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و امام علی علیهالسلام را هنگام رؤیت هلال ماه رمضان بیان میکنیم .
امید است که از این ماه خدا و ماه غفران و آمرزش با دست پر خارج شویم .
مؤمنان واقعی و سالکان الی الله و آنان که قدر و منزلت رمضان را میشناسند، لحظه به لحظه در انتظار آمدنش هستند و همچون دوستی عزیز که فراقش آنها را آزرده خاطر کرده است مشتاقانه آمدنش را آرزو میکنند. یاد شبها و سحرهای آن، مسرورشان میکند و دلتنگ مناجاتهای شبانه و دعای سحر و دعای ابوحمزهاند، زیرا رمضان را بهترین فرصت برای استفاده از فیوضات الهی و رحمت و بخشش خداوندی میدانند و بالاترین منفعت را از آن میبرند.
زیر بناهای فکری افراد، دیدگاه و عقیده ی فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و… تأثیر مستقیم بر ایمان و پای بندی او به انجام فرائض و اعمال و رفتار آنان دارد.[1]برای تقویت علاقه نوجوانان به عبادت باید نکات زیر رعایت شود:
1- پیروی از سیره و روایات معصومین (علیهم السلام) توجه و عنایت ویژه ای داشته باشیم. امام علی (علیهم السلام) در رابطه با دوره جوانی می فرمایند: «با توجه به دانش کم جوان نادانی و جهل او معذور است .[2]
توجه به این فرمایش و دیگر دستورات معصومین (علیهم السلام) موجب صبر و متانت بیشتر انسان در قبال خطاها و لغزش های جوان می شود.