نقش محیطهای بنیادی، یعنی خانواده و زمینههای تعلیم و تربیتی آن مستغنی از تاکید و گفتگو است اما چون معلم به عنوان سازنده و فرمدهنده شخصیت دانشآموز نقش کلیدی دارد باید در درجه اول و پس از وی بقیه کارکنان مدرسه به درجات بالایی از بلوغ فکری رسیده باشند...
ویژگیهای مدارس موفق عبارتاند از:
1) در یک مدرسه موفق تاکید مناسب و مشخصی بر موفقیت درسی دانشآموز وجود دارد و تا امکانات آموزشی لازم و افراد آگاه، علاقهمند و صمیمی به کار تعلیم عهدهدار امر تدریس در آن مدرسه نباشند امکان برخورداری و توفیق دانشآموزان ناچیز است.
2) در یک مدرسه موفق از دانشآموزان انتظار میرود که در زمینه کار و رفتار خود مسوول باشد و مدیر یا ناظم مدرسه خطای دانشآموزی را به حساب دیگر دانشآموزان منظور نکند.
3) در یک مدرسه موفق معلمان در محیط آموزشی باید خود الگوهای خوبی از اخلاق، رفتار، صداقت و دیگر صفات مطلوب آموزشی باشند.
4) در یک مدرسه موفق باید روابط و اوقات معلم با دانشآموز چنان تنظیم شود که امکان پاسخگویی به مشکلات شخصی دانشآموز را داشته باشد.
5) آموزگاران موفق یک مدرسه آنهایی هستند که با داشتن رفتار مثبت یعنی رابطهای صمیمی و مطلوب با دانشآموز مورد علاقه وی قرار گیرند چون معلمانی که روشهای توأم با ترس و تهدید، استهزا، انکار، یأس و نومیدی را به کار میبرند به احتمال زیاد در مورد شاگردانشان ناموفقتر از گروهی هستند که از این روشها پرهیز میکنند.
6) در یک مدرسه موفق این واقعیت باید پذیرفته شده باشد که دانشآموزان متفاوت، تواناییهای یادگیری متفاوتی دارند بنابراین کودک به دلیل آنچه به خوبی انجام داده تشویق میشود ولی به علت اینکه کسی کاری را بهتر از او انجام داده تنبیه نمیشود و یا مورد مقایسه تحقیرآمیز قرار نمیگیرد.
7) یک مدرسه موفق با یک جریان دایمی و زنده با خانواده دانشآموز در ارتباط است.
8) در یک مدرسه موفق به این امر توجه میشود که همیشه از بین دانشآموزان، افرادی که مشکلات قابل تحمل روانی دارند وجود داشته و معلمان با آنها هماهنگی دارند.
9) در یک مدرسه موفق رابطه یک جانبه و از بالا به پایین که متاسفانه محور فکری است مردود و به جای آن کوشش برای ایجاد اعتماد به نفس و تقویت روحیه مستقل و سرزنده و صمیمیت با دانشآموز منظور شده است تا در پناه آن نیروی بالقوه وی را در جهت ابتکار، تفکر و خلاقیت به حداکثر پتانسیل خود افزایش دهد.
10) معلمان یک مدرسه موفق باید در جریان زنده و مستمر تعلیم و تعلم بوده و در تمام مدت کار آموزشی خود از فراگیرندگان باشند. علاقه به تدریس، روحیه همکاری با دیگران در مدرسه، صبر و خودداری، آشنایی با اصول روانشناسی، شناخت قوانین رشد، یادگیری و خصوصیات سنی گروههای متعدد از ویژگیهایی است که یک معلم موفق دارا است و با این زمینهها میتواند در تکوین شخصیت دانشآموز نقش موثری داشته باشد.
11) یک مدرسه موفق همه ساله آموزشهای منظم و مکرری را برای معلمان خود در دست اجرا میگذارد تا از طریق تشکیل کلاسهای ویژه، تهیه مجلات مربوط به آنها و یا ایجاد آموزشهای ضمن خدمت مشخص و هدفدار هرچه بیشتر بتوانند انگیزش، آگاهی و علاقهمندی آنان را در جهت پیشبرد برنامه و شکوفا کردن استعداد دانش آموزان فراهم کرده و ارتقا دهند.
12) در مدرسه موفق، معلم باید در تربیت دانشآموز واقعبین بوده و انتظار ساخت دوباره شخصیت او را نداشته باشد زیرا الگوی بنیادی شخصیت کودک پیش از ورود به مدرسه شکل گرفته و مدرسه نمیتواند و نباید سعی کند شخصیت جدیدی در کودک به وجود آورد.
اخذ: روزنامه سلامت