وقتی که ما خواب هستیم، بدن‌مان بیدار است و به فعالیت های حیاتی خود ادامه می دهد تا ما بتوانیم به طور سالم به زندگی خود ادامه دهیم. بنابراین در طی خواب دستگاه های مختلف بدن دچار تغییراتی می شوند که ما در این مقاله آنها را برای شما بیان می کنیم.

در مقاله قبلی با عنوان " وقتی خوابید چه اتفاقی برای بنتان رخ می دهد؟" ، درباره تغییرات مغز، چشم، هورمون ها، دمای بدن، عضلات و خون در طی خواب برای شما صحبت کردیم. حال تغییرات سایر قسمت های بدن را برای شما می گوییم.

تاثیر خواب بر دستگاه گوارش

بدن باید ذخیره انرژی را تنظیم کند. سوخت اصلی انرژی بدن، گلوکز می باشد. گلوکز به طور مداوم می سوزد تا انرژی لازم برای انقباض عضلات، انتقال پیام های عصبی و تنظیم دمای بدن را تامین نماید.

هنگامی که خواب هستیم، نیاز ما برای انرژی کم است، پس عملکرد دستگاه گوارش آهسته می شود. عدم حرکت بدن در طی خواب نیز این عملکرد را آهسته تر می کند.

به همین دلیل گفته می شود دیر شام نخورید و فورا بخوابید، زیرا با این کار آنزیم ها و اسیدهای معده غیرفعال می شوند و از تبدیل غذا به انرژی جلوگیری می گردد. در نتیجه احساس نفخ و بادکردگی می کنیم.

تاثیر خواب بر کلیه

هنگامی که خواب هستیم، سرعت تصفیه مواد زائد و دفعی در کلیه ها کاهش می یابد. این کاهش عملکرد کلیوی باعث می شود که بعد از بیدار شدن از خواب در صبح، ادرار غلیظ باشد.

تاثیر خواب بر کبد

هنگامی که خواب هستیم، کبد فرایند چربی ها را در بدن انجام می دهد. کبد سالم، سوخت‌وساز چربی ها را تنظیم می کند و مهم ترین عضو چربی‌سوز در بدن است.

اگر کبد نتواند چربی ها را بسوزاند، چربی ها در کبد جمع می شوند و مشکلاتی مثل چاقی، مقاومت به انسولین، دیابت، بیماری قلبی و دیگر بیماری های متابولیک را به وجود می آورند.

تاثیر خواب بر روده ها

افرادی که دچار کمبود خواب هستند، از بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و فیبرومیالژی رنج می برند.

اختلال خواب موجب افزایش حساسیت روده می شود و بیماری های روده ای را بوجود می آورد.

تاثیر خواب بر سیستم ایمنی بدن

- تحقیقات نشان داده است که خوابیدن با عفونت ها می جنگد و به حفظ سلامتی بدن کمک می کند.

هنگامی که خواب هستیم، سیستم ایمنی بدن، پروتئین خاصی را تولید می کند که با بیماری ها می جنگد و هنگامی که بیدار می شویم، تولید این پروتئین کم می شود. خوابیدن به میزان کافی، مقاومت بدن در برابر عفونت ها را بالا می برد.

- مطالعات نشان داده اند کمبود خواب، باعث کاهش گلبول های سفید خون می گردد. گلبول های سفید بخشی از سیستم دفاعی بدن را تشکیل می دهند، در تنتیجه با کاهش آنها، مقاومت بدن در برابر بیماری ها نیز کم  می گردد.

- هنگامی که خواب هستیم، یک ماده ضدسرطانی به نام TNF از رگ ها خارج می شود. تحقیقات نشان داده است افرادی که تا ساعت 3 صبح بیدار می مانند، در روز بعد کمتر از یک سوم سلول هایشان دارای TNF است. لذا اثر ضدسرطانی آن تا حد زیادی کم می شود.

- بدن ما دارای یک ساعت داخلی به نام ساعت بیولوژیک می باشد. این ساعت در هیپوتالاموس مستقر شده است و طی 24 ساعت شبانه روز کار می کند. این ساعت زمان خواب و بیداری را تنظیم می کند و با استفاده از این ساعت داخلی، بدن می داند که چه موقع خوابتان می آید.

ساعت داخلی بدن تمام فرایندهای بدن از هضم غذا گرفته تا ساخت سلول جدید را تنظیم می کند.

اگر خواب کافی و منظمی داشته باشید، ساعت داخلی بدن تولید هورمون ها را تنظیم می کند.

تاثیر خواب بر موها

خواب نقش مهمی را برای ترمیم و بازسازی و رشد مو می تواند ایفا کند.

کمبود خواب و خوابیدن نامنظم، بر عملکرد سیستم ایمنی بدن، ترشح هورمون ها، استقامت جسمی و روانی تاثیر دارد.

مو نسبت به تغییرات داخلی بدن بسیار حساس می باشد و همیشه ریزش مو به دلیل اختلالات داخلی می باشد.

استرس هم می تواند باعث ریزش مو گردد و از آنجایی که کمبود خواب ایجادکننده استرس است، پس می توان گفت که کمبود خواب باعث ریزش مو می شود.

تاثیر خواب بر پوست

بیرونی ترین لایه پوست از سلول های مرده ای تشکیل شده است که در طی روز روی هم جمع می شوند. در طی خواب عمیق در شب، سرعت سوخت و ساز پوست زیاد می شود و بسیاری از سلول های بدن تجزیه پروتئین ها را کاهش می دهند. بنابریان از آنجایی که پروتئین ها برای رشد سلولی و ترمیم آسیب های سلولی مثل تاثیر مخرب اشعه ماورای بنفش بر سلول های پوستی مفیدند، خواب عمیق، زیبایی را به ارمغان می آورد.

تاثیر خواب بر دهان

بزاق برای سهولت جویدن و بلعیدن غذا در دهان لازم است. اما در هنگام خواب، ترشح بزاق کم می شود و صبح که از خواب بیدار می شوید، دهانتان خشک است.

یک نفر از بیست نفر شخص بزرگسال، به طور ناخودآگاه در طی خواب، دندان های خود را به هم فشار می آورند. این مشکل را به نام دندان قروچه می نامند.

دندان قروچه به علت عدم هم‌ترازی دندان ها در یک سطح و یا در اثر استرس روزانه بوجود می آیند.

تاثیر خواب بر نفس کشیدن

هنگامی که خواب هستید، عضلات گلو (نای) شل می شوند و زمانی که نفس را به داخل می کشیم (دم)، گلو باریک تر می شود.

خرخر کردن هنگامی رخ می دهد که گلو باریک شود، یعنی هوا از طریق راه هوایی باریک فشار وارد می کند و باعث ارتعاش و لرزیدن سقف دهان و زبان کوچک می گردد.

کسانی که خروپف می کنند، دارای عضلات ضعیفی در ناحیه دهان و گلو می باشند که باعث می شود زبان در راه هوایی بیافتد.

چاقی و بزرگی لوزه نیز می تواند باعث خروپف گردد.

تنفس ناقص یا قطع تنفس در طی خواب باعث ایجاد مشکلی به نام آپنه خواب می گردد.

آپنه خواب اغلب به علت ساخت چربی، ضعف عضلات و یا افزایش سن ایجاد می شود.

هنگامی که عضلات در حال استراحت هستند، آپنه خواب باعث تخریب نای می گردد. 

اخذ: تبیان