سبیل بلند لانه شیطان
بعضی از آقایان تمایل دارند که سبیل خود را بلند نگه دارند و گاه به آن افتخار می کنند و عده ای آن را نشانه جوانمردی و لوتی گری می دانند و گاه دستی بر آن می کشند و بادی به غبغب انداخته به آن افتخار می کنند در حالی که بلند نگه داشتن سبیل در اسلام ناشایست و ناپسند است
روایات زیادی در این مورد وارد شده است از جمله :
جایگاه شیطان (میکروب)
رسول گرامی اسلامی صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
«لا یُطَوِّلنَّ اَحدکم شاربَهُ، فانَّ الشِّیطانَ یتّخذهُ مخبَأََ یستَتِرُ بِهِ».
سبیلتان را بلند نگه ندارید، زیرا شیطان (میکروب) آنجا را جایگاه خود قرار می دهد و در آنجا مخفی می شود.(1)
عاقبت بلند نگه داشتن سبیل در کلام رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم
1- مسلمان واقعی نیست:
رسول گرامی صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:
«یا علیُّ مَن لَم یأخذ شاربهُ فلیس منّا» ؛ یا علی! کسی که سبیل خود را کوتاه نکند مسلمان واقعی نیست.
2- بی بهره از شفاعت: «وَلَم تنَل شفاعتنا التّارکَ لشاربه» ؛ و شفاعت ما شامل کسی که سبیل خود را کوتاه نمی کند، نمی شود.
3- ملعون خداوند و فرشتگان:
«لَم یَزَل فی لعنة اللهِ و الملائکةِ» ؛ و همیشه مورد لعن خداوند و فرشتگان است.
4- مانع اجابت دعا:
«و لا یُستجابُ لهُ دعاءٌ» ؛ دعای او به اجابت نمی رسد.
5- باعث سخت جان دادن:
«و اذا قُبضَ رَوحُه قُبضَ بِشدّةٍ» ؛ و در هنگام قبض روح با سختی، روحش از بدن جدا می شود.
6- سبب عذاب در قبر:
«و عذابُهُ فی القبرِ صَعبٌ» ؛ عذاب او در قبر بسیار سخت است.
7- تسلط مارها و عقرب ها:
«و یُسلَّطُ علیهِ الحیاتُ و العقاربُ بکلِّ شَعرَةٍ» ؛ برای هر موی سبیل مارها و عقرب ها بر او مسلّط می شوند.
8- عذاب همیشگی:
«و کان معذِّباً الی القیامةِ» ؛ انسانی که سبیل خود را کوتاه نکند، تا قیامت در قبر عذاب می شود.
9- اهل جهنم:
«و اذا خرجَ مِن قبرهِ کانَ مکتوباً بینَ عینَیهِ هذا مِن اهلِ النّارِ» ؛ و هنگامی که از قبرش خارج می شود، در پیشانیش نوشته شده که این شخص اهل جهنّم است.(2)
آنقدر ریش در اسلام ارزش دارد و به آن اهمیت داده شده که اگر کسی ریش دیگری را بِکند و یا کاری کند که ریش او به طور کلی از بین برود، باید دیه کامل بپردازد و اگر قسمتی از ریش رویید و قسمت دیگر نرویید، باید یک سوّم دیه را بدهد
منشأ غرور و تکبّر
در اسلام اگر چه بلند کردن سبیل مکروه و ناپسند است اما ریش داشتن مستحب و پسندیده است که اگر ما در اوامر دین عزیزمان نیک بیندیشم به حکمت های بیشماری برای این اوامر و نواهی خواهیم رسید چقدر جالب است که بین ریش و سبیلی که هر دو بر یک صورتند و در نظر ما از نظر جنس و ماهیت هیچ فرقی با هم ندارند این همه اختلاف هست که یکی خیر و برکت و دیگری نکبت و نامبارک است .
دیه آسیب رساندن به ریش
آنقدر ریش در اسلام ارزش دارد و به آن اهمیت داده شده که اگر کسی ریش دیگری را بِکند و یا کاری کند که ریش او به طور کلی از بین برود، باید دیه کامل بپردازد و اگر قسمتی از ریش رویید و قسمت دیگر نرویید، باید یک سوّم دیه را بدهد.
امام صادق علیه السلام فرمود:
«قَضی امیرالمؤمنین فی اللِّحیَةِ اذا خُلقَت فَلَم تَتبُت، الدِّیةَ کاملةً. فاذا نَبَتَت فَثُلثٌ الدِّیة» ؛ امیرالمؤمنین علیه السلام در مورد کسی که ریش دیگری را از بین ببرد به طوری که اصلاً نروید حکم کردند که باید دیه کامل بپردازد، و اگر قسمتی از آن روئید باید یک سوّم دیه را بدهد.(3)
حضرت امام خمینی رحمةالله (در تحریرالوسیله، ج 2، بحث دیه موی سر و ریش) همین فتوا و حکم را در میان فتاوا انتخاب می نمایند.
نظر پزشکان و دانشمندان درباره ریش تراشی:
1- دکتر ویکتور ژرژ آمریکایی:
ایشان درباره فایده داشتن ریش می گوید: ریش موجب حفظ دندان ها و غدد بزاقی خواهد شد.(4)
2- بعضی از پزشکان فرانسوی می گویند:
تیغ ها (و ماشین های) ریش تراشان ناقل امراض و باعث سرایت دردهاست و ریش تراشی چهره و صورت مردان سالم را از بین می برد.(5)
3- هانسدریش آلمانی می گوید:
ریش برای مرد زینت است.(6)
4- دکتر خوش منش:
پوست بدن و موها بهترین مانع برای ورود میکروب ها می باشند و موی صورت کاملاً از ورود میکروب ممانعت می کند. خراش پوست به وسیله تراشیدن موجب پیدا شدن راهی برای وارد شدن میکروب هاست.(7)
موی صورت حافظ زیبائی و سلامتی آن است. زیرا در اثر زیاد تراشیدن، سلول های صورت فرسوده شده و به دنبال آن علائم پیری و چروک به زودی در صورت ظاهر می گردد(8) (و کسانی که ریش دارند، از صورت سفید و لطیف تری برخوردارند). به علاوه کسانی که ریش خود را می تراشند، به خاطر زبری و خشن بودن صورتشان کودکانشان مانع بوسیدن آنها می شوند.
پی نوشت ها:
1- مکارم الاخلاق، ص 67.
2- زبدة العلوم: ج 2، ص 243.
3- وسائل الشیعه، ج 19، ص 260.
4- تراش ریش از نظر بهداشت، ص 20.
5- همان مدرک، ص 25.
6- همان مدرک، ص 25.
7- همان مدرک، ص 7.
8- همان مدرک، ص 7.
تبیان
