عظمت نماز

«و انها لکبیرة الا على الخاشعین‏» . خداى تعالى مى‏فرماید: نماز، کار بزرگى است . گمان نکنید کار آسانى است. عظمت نماز به پیکره نماز نیست; به این نیست که اولش تکبیر و آخرش تسلیم و داراى افعال واقوال و اذکار و قیام و قعود است . این را بچه‏هاى شش ساله هم انجام مى‏دهند . صلات، کبیر است، چون براى توحید و اخلاص در عبودیت است، وگرنه انسان صد سال هم که نماز بخواند، مشرک است . عروج بشر در مرتبه توحید عملى و توحید اعتقادى به انقطاع از ماسوى‏الله و وابستگى به خداى تعالى است . بشر در این مرحله، منتهاى عبودیت را طى کرده است و منتهاى تکامل را پیدا کرده است . انبیا که در برابر این جهان پرآشوب، نهضت کردند، به خاطر این بود که این جهت را تکمیل کرده بودند و اتکایشان به خداى تعالى بود و غیر خدا را پرستش نکردند . چون آن مقام قرب‏الهى را پیدا کرده بودند، احیا و اماته مى‏کردند . شما هم اگر آن مقام را پیدا کنى، مى‏توانى احیا و اماته کنى .

این وسیله‏اى است‏براى عروج بشر، ولکن ما از آن استفاده نمى‏کنیم . جهان آفرینش - به حسب ماده و آفرینش - که انبیا از آن استفاده مى‏کردند، براى همه یکسان است . یعنى شما هم مى‏توانى، آن طور که انبیا استفاده کردند، استفاده کنى; ولى همت‏شما ضعیف است . وقتى در ماکولات و مشروبات بى‏چاره باشى، در تشریفات بى‏چاره باشى، همان جا مى‏مانى . توحید، عبودیت‏خداى تعالى و انقطاع از ماسوى‏الله است . اگر بشر به این مرحله برسد - که تکامل، رسیدن به این مرحله است - از چیزهاى دیگر صرف نظر مى‏کند . اگر بشر با کلمه توحید آشنا شود تمام اختلافات شرق و غرب تعطیل مى‏شود، اگر کلمه توحید در بین اجتماع پیاده شود، تمام خیانت‏ها تعطیل مى‏شود . نماز، بزرگ است . خیلى مشکل است آدم به آن نمازى که خدا مى‏خواهد موفق شود و آثار، مال همان نماز است .